Momenteel (september2025-september2026) werk ik aan de bedrijfsgeschiedenis van wat tegenwoordig Vekoma Rides heet, honderd jaar geleden opgericht als de Eerste Nederlandse Staalploegen en Pompenfabriek ‘Veldkoning’ te Vlodrop.

Bedrijfsgeschiedenis Veldkoning-Vekoma 1926-2026

De achtbaanbouwers

Honderd jaar Limburgs ondernemerschap

 

Het vastleggen van de honderdjarige bedrijfsgeschiedenis van Veldkoning, later Vekoma is niet alleen waardevol voor het bedrijf zelf en voor de mensen die er een groot deel van hun leven aan hebben gewijd. Het verhaal van Vekoma-Veldkoning is ook een illustratie van de economische en technologische ontwikkeling van de Nederlandse industrie, in het bijzonder die in Limburg.

Veldkoning begon op het agrarische Limburgse platteland met landbouwmachines en zette daarmee in de jaren 1920 een eerste stap op het pad van landbouwmechanisatie. Toen het bedrijf te klein bleek ten opzichte van de grote Duitse landbouwindustrie, kwam in de jaren 1950 de overstap naar de mijnbouw, die toen heel groot was in het zuiden van Limburg. Na de sluiting van de Limburgse mijnen in de jaren 1960-1970 bewoog Vekoma, zoals het bedrijf inmiddels heette, mee met DSM naar de petrochemische industrie. Daar groeide Vekoma uit tot een bouwer die ook opdrachten uitvoerde in onder meer Duitsland en het Midden-Oosten.

Maar de economische en oliecrisis van de jaren 1980 gaf de stoot tot het op grote schaal ontwikkelen van wat aanvankelijk een nevenactiviteit was: constructies voor de amusementsindustrie. Dat pakte het bedrijf zo succesvol aan dat het nu mondiaal marktleider is in grote, complexe achtbanen en andere attracties die staan opgesteld van de Efteling tot Wenen en van California tot China en Australië. Vekoma is met deze geschiedenis ook een illustratie van de mondialisering van de Nederlandse industrie en economie.

Rode draden

De economische en technologische ontwikkeling is slechts een van de rode draden die door de bedrijfsgeschiedenis loopt. Een andere is de bepalende rol die enkele ondernemende, creatieve mensen erin hebben gespeeld. In het begin draaide het om de familie Op het Veld, in het bijzonder oprichter Hendrik en zijn zoon Gerard. Die laatste deed de gelukkige greep om de Limburger Jacques Houben in dienst te nemen, die de kleine landbouwindustrie tot een internationaal constructiebedrijf uitbouwde. In de jaren 1990 kwam Henk Roodenburg van Huisman Industries in beeld.

Een derde rode lijn in de bedrijfsgeschiedenis is de verwevenheid met het dorp Vlodrop, de Roerstreek en de provincie Limburg. Het is bijzonder dat het bedrijf al honderd jaar in zo’n klein dorp gevestigd is. In 2025 heeft het daar flink uitgebreid waardoor het nog decennia aan deze plaats gebonden zal zijn. Daarbij speelt ook mee dat het huidige moederbedrijf, het Japanse Sansei, waarde hecht aan een langdurige lokale worteling van een onderneming. Maar die lokale verwevenheid blijkt ook uit de rol van de Vlodropse familie Op het Veld en de vele Midden-Limburgse families die lang hun werk en inkomen aan Veldkoning-Vekoma te danken hadden.

De geworteldheid in de provincie Limburg is zichtbaar in de betrokkenheid bij de Zuidlimburgse mijnbouw en bij de ontwikkeling van de staatsmijn Beatrix in de bossen bij Vlodrop, waaraan tussen 1950 en 1960 is gewerkt. Vekoma had en heeft zakelijke relaties met een groot aantal bedrijven, vaak toeleveranciers, in Limburg. In 1999 ontving Vekoma de Van Lanschotprijs voor beste Limburgse onderneming.

Het boek zal, naast de bedrijfsgeschiedenis, veel aandacht geven aan de hierboven geschetste context van zijn ontwikkeling. Met deze opzet wordt het boek ook boeiend voor wie niet specifiek in deze onderneming geïnteresseerd is, maar wel in de recente Limburgse geschiedenis. Ook worden, met name voor de periode 1950-1990, de dagelijkse gang van zaken, de sfeer en de mensen beschreven. Dat gebeurt aan de hand van gesprekken met medewerkers uit die tijd.

Het boek dient in verband met het eeuwfeest uiterlijk op 1 septemer 2026 beschikbaar te zijn.

De auteur

Schrijver van het boek is dr. Pieter Maessen. Geboren en getogen in Vlodrop, studeerde hij politieke wetenschappen en schreef als journalist voor Het Parool en NRC Handelsblad. Hij werkte als communicatiemanager, woordvoerder en schrijver van beleidsdocumenten voor ministeries en voor vele andere regionale, lokale en nationale overheidsorganisaties. Hij publiceerde in historische en bestuurlijke periodieken en werkte mee aan verschillende boeken. Eerder publiceerde hij, naast zijn proefschrift, De Poldermetropool. Wat iedereen moet weten over de Randstad. Vorig jaar verscheen van zijn hand Leven aan de Roer. Het begin van de moderne tijd in Vlodrop 1870-1935.