De Markt van Vlodrop, ach dat is toch zomaar een pleintje in een dorpje? Niks bijzonders, toch? Niet als we eens kijken wat hier op deze Mèrt, op deze Platz, allemaal is gebeurd.
Al elfhonderd jaar steeds nieuw leven op de Markt van Vlodrop
Door Pieter Maessen,
met medewerking van Louis op de Kamp, Henk Wilbers en Ton Schönwetter
Er is eigenlijk maar één plek in Vlodrop die al zo’n 1100 jaar onveranderd is: de Markt. Het dorp stond in het jaar 943, diep in de Middeleeuwen, al bekend als Flothorp, dorp aan de Fluss. Toen stonden er dus al de eerste huizen bij deze oversteek over de Roer. Of er toen ook al een brug lag, weten we niet want het eerste bewijs daarvan dateert van 1377 toen het kerspel Vlodrop het recht kreeg om daar tol te heffen. Dat was iets waar ze in Roermond in de loop der eeuwen niet blij mee waren, want daar inde men de tol liever zelf.
De kern en de Markt in 1842. We zien drie brouwerijen, waaronder De Lindeboom. De kerk en het raadhuis staan nog linksonder. Op deze kaart staan ongeveer negentig woningen, maar er staan ook woningen Tussen de Bruggen, op de Etsberg en verspreid over het buitengebied. Op de Markt stond blijkbaar nog een kapelletje. (Kaart: Aezel.eu)
Die oversteek van de Roer lag in een belangrijke route. Vlodrop was toen geen grensdorp, zoals nu, want nationale grenzen bestonden nog niet. Er waren steden en die waren met elkaar verbonden door wegen, zoals de weg tussen de bestuurlijke centra Roermond en Wassenberg. Die route liep langs de Kapel van Roermond, over de brug in Sint Odiliënberg en via Paarlo naar de Roerbrug van Vlodrop.
De stippellijn op deze kaart uit 1866 laat duidelijk de doorgaande route zien van Roermond naar Wassenberg
En dat was weer een deel van de routes tussen Antwerpen en Keulen en tussen Aken en Venlo en verder naar Nijmegen. Reizigers tussen die steden moesten in Vlodrop de Roer oversteken en kwamen dus langs de huizen die aan dit plein lagen, dat we nu de Markt noemen.
De oudste bekende foto van de Markt met van links naar rechts de woonhuizen van de families Van der Beek, Bergh en Fabus, rechts de doorgang naar de Boomgaardstraat, daarnaast het huis van de familie Biermans, de witte boerderij van de familie Bremmers en helemaal rechts café Bremmers, dat in elk geval in 1904 bestond.
Bedrijvigheid
De Markt van Vlodrop was geen plein met een kerk, een raadhuis of een postkantoor, want die lagen verderop in het dorp, net als de halte van de stoomtram naar Roermond. Het gebouw dat we nu als het voormalige raadhuis kennen, is pas in 1928 gebouwd. Deze Markt was eeuwenlang een plein met boerderijen, huizen en herbergen.
Er was vaak grote bedrijvigheid, want er zijn door de eeuwen heen veel markten gehouden. Vlodrop was een schapendorp, want die dieren konden goed leven op de uitgestrekte heide van de Meinweg. En waar heide is, daar zijn ook bijen. Daarom was Vlodrop ook een dorp waar schapen, bijen, honing en bijenwas werden verkocht. Tot zo’n honderdvijftig jaar geleden waren er ook veemarkten. Je kunt je voorstellen hoe levendig het op zulke dagen hier is geweest met tientallen boeren en handelaren uit de wijde omtrek. De herbergen deden goede zaken.
Rond 1789, het jaar van de Franse Revolutie, veranderde het aanzien van de Markt. Dat kreeg meer allure want langs de straat naar de Roerbrug werd De Lindeboom gebouwd.
De Lindeboom met paardenstal in 1914 en rechts de slagerij van W. Schmitz.
Dat werd een herberg, een brouwerij en een paardenstal en daarmee zo’n honderdvijftig jaar lang het belangrijkste gebouw aan de Markt. Het werd volgens Gerard Krekelberg geleid door de familie Cuypers, de familie waaruit ook de Roermondse architect Pierre Cuypers zou voortkomen. Krekelberg beschreef De Lindeboom als ‘het bekende, gezellige ouderwetsche lokaal, waar elken middag ten twaalf uren de notabelen der gemeente zich saam vonden om onder 't nemen van een prima Schiedammertje of een eigen gebrouwd heerlijk glas gerstenat, waarbij de waard Cuypers steeds de lange pijp rookte, de eventueele gebeurtenissen, met een scheutje dorpspolitiek erdoorheen, werden gememoreerd, terwijl ook land-, tuinbouw en veeteelt in 't gesprek hunne beurt kregen.’
Aan het begin van de vorige eeuw kwam het eerste ‘instituut’ aan de Markt, want door het poortje links naast café Bremmers kon je het kantoortje van de Boerenleenbank binnen gaan. Daar bewaakte kastelein, landeigenaar en bankier Joep Bremmers de kluis en daar kon een boer geld lenen om bijvoorbeeld een nieuwe stal te bouwen.
Een vooroorlogs plaatje van het huis van de familie Cuypers (Friete-Graat). Dit huis stond op de plek waar nu het beeldje van Krekelberg staat, het adres was toen Kerkstraat. Dit is rond 1954 het laatste van de vier afgebroken huizen achter het gemeentehuis. Mooi dorps plaatje met fiets tegen de gevel, melkbussen naast de openstaande deur en een grote boerenkar voor de schuur.
De Lindeboom in de jaren vijftig.
In 1920 vestigde dokter Meuwissen zich als eerste arts in de Roerstreek. Elke dinsdag- en vrijdagmiddag hield hij spreekuur in De Lindeboom. Nadat Meeuwissen vlak voor de oorlog was doodgeschoten aan de Rothenbach, kwam dokter De Jong uit Melick en daarna hield dokter Botman uit Herkenbosch hier spreekuur tot in de jaren tachtig. In de jaren vijftig kon je op kermiszondag in De Lindeboom een familiefoto laten maken, dan was het even een fotostudio. In de jaren zestig was kon je aan een raampje rechts bij De Lindeboom voor het eerst frites kopen in Vlodrop.
Volgende week de tweede helft van deze serie met aandacht voor de beelden en beeldjes op de Markt, de oorlogsverwoesting, de wederopbouw en de Markt als Einkaufszentrum.
De twee afleveringen over de geschiedenis van de Markt krijgen ook een plaats in het boek met de serie van deze website over oud-Vlodrop, met alle foto's. Bestel het boek nu en betaal pas bij ontvangst. Ga naar de webshop.